Yenice2
|
Ceviz ve Cevizcilik Ceviz Fidanı Çeşitleri
Yalova-1: Akdeniz Güneybatı ve Ege Kıyıları hariç diğer bölgelerde yetişir.Nisan ayı başlarında yapraklanır.Geç donların olmadığı yerlerde tavsiye edilir. Meyveleri kaliteli ve düzgün bir yapıya sahiptir.Ceviz yanığı,kara leke ve iç kurduna karşı dayanıklıdır.Tane ağırlığı 17gr iç doluluğu %50, protein %18, yağ %68'dir.İçi dolgun ve beyaz olup kuru ve taze ceviz olarak tüketilmeye elverişlidir.Yalova - 4 ve Kaplan 86 çeşitleri ile döllenir.Eylül ayının ortalarında hasat edilir. Yalova-3: Akdeniz ve Güneybatı kıyıları hariç diğer bölgelerde özellikle geç donlarının olmadığı yerlerde yetiştirilmesi tavsiye edilir.İyi ve kaliteli meyve verir.Güneydoğu Anadolu bölgesinde güzel gelişme gösterir.İçi dolgun ve beyaz renkli olup kuru ceviz tüketimine elverişlidir.Karalekeye karşı dayanıklıdır.Yalova 4 çeşidi ile döllenir. Yalova-4: Ceviz yetişen tüm bölgelerde yetişir.Erken çiçeklenir.Geç donlarının görülmediği yerlerde yetiştirilmesi tavsiye edilir.Meyveleri ikili ve dörtlü olur.Yüksek verimlidir.İçi dolgun ve beyaz renkli olup kuru ceviz tüketimine elverişlidir.Karaleke ve iç kurduna orta derece dayanıklıdır.Yalova 1 ve Yalova 3 çeşitleri ile döllenir. Kaman (KR-1): Ceviz yetişen tüm bölgelerde yetişir.Özellikle geç donlarının görüldüğü yerlerde yetiştirilmesi tavsiye edilir.Meyvesi oval şekillidir ve kabuktan kolay ayrılır.Ceviz yanığı ve kara lekeye karşı dayanıklı bir çeşittir.Kuru ceviz olarak tüketilmeye elverişlidir.Eylül ayı sonlarında hasat edilir. Bilecik: Dik yayvan ve kuvvetli bir taç gelişmesi gösterir.Ceviz yetişen tüm bölgelerde yetişir.Özellikle geç donların görüldüğü yerlerde yetiştirilmesi tavsiye edilir.Meyve salkımı 2-3'lü olur.Kaliteli ve verimli bir çeşittir.Düzgün ovalimsi bir meyve yapısına sahiptir.Ceviz yanığı,kara leke ve iç kurduna karşı dayanıklıdır.Kuru ceviz olarak tüketilmeye elverişlidir.Şebin ve Kaman çeşitleriyle döllenir. Şebin: Sık dallı,yayvan ve kuvvetli bir taç gelişmesi gösterir.Geç çiçeklenir.Geç donların görüldüğü yerlerde yetiştirilmesi tavsiye edilir.Verimli meyve salkımı 3-5'li olur.Meyvelerin %50'si yan dallarda oluşur.İçi dolgun beyaz renklidir.Oldukça lezzetli bir çeşit olup kuru ceviz olarak tüketilmeye elverişldiir.Ceviz yanığı,kara leke ve iç kurduna karşı dayanıklıdır.Tane ağırlığı 12,6 gr;iç doluluğu %62,protein %17 yağ %67 dir.Erkek ve dişi çiçeklerin eş zamanlı açılması sonucu kendine verimlidir.Bilecik ve KR-2 çeşitleri ile döllenir.Eylül ayı sonlarında hasat edilir. Bahçe Tesisi ve Bakımı
Ceviz ağaçları ; toprak bakımından seçici olmamakla beraber taban suyu seviyesi kışın 2,5-3m.’den yukarı çıkmayan , fazla su tutmayan gevşek, süzek, çakıllı,alüvyial topraklardan hoşlanır.Cevizin kirece dayanıklılığı fazla dır.Yüksek taban suyu ceviz ağacının gelişmesinin aksamasına, yaprakların damar aralarının açık yeşil, damarlarının kahverengi renk almasına, sürgün uçlarının kurumasına , bir kaç yıl içersinde de ağacın kurumasına yol açar.Ceviz bahçesi aşılı fidanlarla tesis edilir.Sulama imkanı olmayan yerlerde çöğürler ,arazideki yerlerinde yerleştirilip sonra aşılanırlar.Dikim aralıkları zayıf topraklarda ve yamaç arazilerde 10X10 m.;kuvvetli , taban yerlerde ise dikim aralığı 8-10 m olarak ayarlanmalıdır.
Fidanlar 60cm.çap ve 60cm .derinlikte açılacak çukura dikileceklerdir.Çukurun dibine 100-150’şer gram süper fosfat ve potasyum sülfat gübreleri konulduktan sonra çukurdan çıkan toprağa yanmış hayvan gübresi karıştırılarak , fidanlar aşı noktası dışarıda kalacak şekilde dikilmeli, yanına dikilecek hereğe bağlanmalıdır.Aşılı fidanlar 4-5 yaşından itibaren verime başlar.Dikim aralıklarını ise 10-12 yaşından sonra doldururlar.
Bu zaman zarfında ara ziraatı yapılabilir.( vişne,uygun yerlere fındık,taban yerlerde tek yıllık bitki.)Ceviz ağacının en iyi anlaşacağı kültür bitkisi asmadır. Fidanların ilk dikim yılında ve imkan bulunan yerlerde yılda en az bir defa sulama yapılır. Sonbaharda bir defa derin ,ilkbaharda torak zemininin uygun olduğu dönemde yüksek sürüm yapılır.Fidanlar dikimde 4-5 göz üzerinden budanırlar .
İlk yılın kış budamasında doruk dal 180cm’den kesilir. Doruk dalın tepe kısmına yakın boyunlu gözler koparılır. Seçilen ilk ana dalın altındaki kuvvetli sürgünlerde uç alma yapılır. Ancak HARTLEY gibi terminal tomurcukları verimli olan çeşitlerde uç alma yapılmaz. ÜRÜN BUDAMASI : Ceviz ağaçlarında verimi artırmak üzere taç içerisini sıklaştıran fazla kalınlaşmamış dallar dipten, taç yüzeyini oluşturan dallar da 2-3 yıllık dal seviyelerinden budanarak seyreltilmelidir. Ürün budamasında daima çıkarılan dalın kalınlığının bırakılan daldan ince olmasına özen gösterilmelidir.Ceviz ağacı 100-150 sene gibi ömre sahiptir.
Tekniğine uygun tesis edilmiş bahçelerde ağaç başına verim 120-150kg olmaktadır.
STANDART CEVİZ ÇEŞİTLERİNDE ARANAN ÖZELLİKLER: Ağacın erken meyveye yatması,Periyodisite göstermemesi Ağacın verimli olması Soğuklar ve güneş yanıklığına karşı dayanıklı olması,Ağacın sağlıklı bir gelişme göstermesi ,hastalık ve zararlılara karşı dayanıklı olması, Meyve iriliği, tüketimi taze olarak yapılacak ceviz tipleri için iri (çap ortalaması38.1mm.’den büyük) kurutmalık cevizler için iri-orta (çap ortalaması 29.1mm.’den büyük) meyve şekli düzgün oval; iriliği mütecanis, kabuklu tane ağırlığı 10g’ dan fazla olması gereklidir. Meyve kabuğu açık ve parlak renkli,düzgün iki parçanın birbirine sıkıca yapışmış olması, ince olup kolayca kırılması gereklidir. İç kabuktan kolaylıkla bütün olarak çıkmalı , iç randımanı %50’den , iç ağırlığı 5 g’dan fazla,iç rengi açık olmalıdır.İç, kabuk boşluğunu tamamen doldurmalı , büzülme yapmamalıdır.Ceviz içinde bulunan total yağ miktarı kuru maddenin %70’inden fazla olmamalıdır.
Ceviz Ekonomisi
Türkiye ceviz yetiştiriciliğinin bugünkü durumu Cevizin gen merkezleri ve anavatanları arasında yer alan Türkiye, ceviz varlığı ile dünyada önemli bir ülke olarak yer almasına rağmen üretim ve ihracatta maalesef istenen yerde değildir. Ancak son 15 yılda ülkemiz ceviz yetiştiriciliğinde olumlu gelişmeler yaşanmıştır. Son yıllarda aşılı ceviz fidanı üretiminin fidancılık içinde karlı bir üretim kolu haline gelmesi yüzlerce kişiyi aşılı ceviz fidanı üretimine sevk etmiştir. Daha birkaç yıl öncesine kadar ülkemizde çöğür ağaçlarıyla bahçeler kurulurken, günümüzde aşılı fidan aranır hale gelmiştir. Birçok il ve ilçemizde düzenlenen ceviz şenlikleri Türkiye’de ceviz yetiştiriciliğinin son yıllarda geliştiğini göstermektedir. Ceviz şenliklerinin o yöre cevizciliğine ve yörenin ceviz kültürünün tanınmasına olan faydaları kuşkusuzdur. Bitlis ili Adilcevaz ilçesi ve Kırşehir ili Kaman ilçelerinde düzenlenen şenlikler bu yörelerimizin ceviz ile hatırlanmasına neden olmuştur. Tokat ili Niksar ilçesinde başlayan geleneksel ceviz şenlikleri yöre cevizciliğinin Türkiye’ye açılan bir kapısı olmuştur. Yine Çorum İli İskilip ve Oğuzlar ilçesinde başlayan ceviz şenlikleri geleneksel hale gelmiştir. Şebin ceviz çeşidinin orijin yeri olan Şebinkarahisar İlçemizde başlayan ceviz şenlikleri ülkemizde son yıllarda cevize önem verildiğinin bir göstergesidir.
Özel ceviz fidanlık işletmelerinin devlet tarafından denetlenmesi mutlaka gereklidir. Kamu fidanlıkları bilindiği gibi özelleştirilmiştir. 1997-1999 yılları itibarıyla ülkemiz özel sektör ceviz fidancılığında üretilen çeşitlerin büyük bir kısmını Yalova çeşitleri oluşturmaktadır. Özel sektör ceviz fidancılığı yapılan Balıkesir, Denizli, Bursa, Maraş ve Yalova illerinde üretilen fidanların önemli bir kısmı uzun yıllar Yalova orijinli çeşitlere ait fidanlardır. Bu çeşitlerde, karasal iklimin hüküm sürdüğü yerlerde soğuk zararı nedeniyle önemli kayıplar gözlenmektedir. Ülkemizin bir çok yöresinde yapılan ve devam etmekte olan ceviz seleksiyon çalışmalarında seçilen tipler, değişik ekolojik konumlarda denenerek yeni çeşitler bulunmalıdır. Aslında ülkemiz ceviz yetiştiriciliğinin geleceği 1990-2000 li yıllar arasında belirlenmiştir. Çoğaltılan çeşitlerin değişik ekolojik koşullardaki adaptasyon yetenekleri araştırılmadan, yüz binlerce ceviz fidanı ülke kaynakları ile çiftçilerimize dağıtılmıştır. Bölgesel ve yöresel şartlar dikkate alınarak çeşit seçimine gidilmemiştir. Ceviz yetiştiriciliğinin geliştirilmesinde yeni ulusal politikalar oluşturmalıdır. Özellikle kamu destekli yürütülen projelerde binlerce aşılı fidan dağıtılmaktadır. Bu tür projelerden istenilen sonuçların alınması bu projelerin bilimsel bir disiplin içinde yürütülmeleri ile mümkün olacaktır.
Esasen 1990 lı yıllara kadar ülkemiz için ‘ceviz yetiştiriciliği’ tanımı yanlış bir kavram olarak düşünülebilir. Çünkü, 1990’lı yıllara kadar ceviz ülkemizde sınır ağacı, gölge ağacı ve hatıra ağacı olarak dikilmiştir. Türkiye’de kapama ceviz bahçeleri 1990’lı yıllardan sonra kurulmaya başlamıştır.
Ülkemizde son yıllarda ceviz ağacı kesimi hızlanmıştır. Her biri anıt ağaç özelliğinde olan çok değerli bu genetik kaynakları korumak ulusal bir ödevdir. Ülkemiz ceviz üretimi konusunda Tarım ve Köy İşleri Bakanlığının internet sitesinden verilere ulaşılabilir. Resmi istatistiklere göre yıllık kabuklu ceviz üretimimizin 120.000 ton civarında olduğu görülmektedir. Ancak kişisel görüşüme göre ülkemiz ceviz üretimi 55.000-60.000 ton civarındadır. Üretimin iç talebi karşılayamaması nedeniyle son yıllarda Türkiye çok yüksek miktarlarda ceviz ithal eden bir ülke konumuna gelmiştir.
Fidan Tarımı Takvimi
Ocak - Ekolojik koşullar gözönüne alınarak budama işlemi yapılır. - Çiftlik gübresi sonbaharda verilmemiş ise bu ayda mutlaka verilmelidir. - Kışı meyve fidanlarında geçiren zararlılara karşı ilaçlama mutlaka yapılmalıdır. - Fidan dikimi yapılır. Şubat - Ocak ayında yapılması gereken işlerden, gerçekleştirememiş olanlar sonuçlandırılır. - Uygun hava koşullarında toprak işlemesine başlanır. Mart - Yüksek yörelerde fidan dikimi sürdürülür. - Toprak işleme bitirilir. - Gübreleme işlemi tamamlanır. - Budama tamamlanır. - Tarımsal mücadeleye devam edilir. Nisan - Fidanlıklarda ot çapası yapılır. - Nisan ayının ilk haftasında , yabani meyve ağaçlarında ve çeşit değiştirmelerde , kalem aşısı işleri sonuçlandırılır. - Meyve bahçelerinde toprak işlemesi bitirilir. - Tüplü fidanların dikimi yapılır. Mayıs - Yeni kurulan bahçelerdeki fidanlar sulanır ve ot çapası yapılır. - Yeşil sürgün budaması yapılır. - Ayın son haftasında , obur dallar ile piçleri temizlemek zorunludur. - Meyve a ğaçlarında , zirai mücadele işleri sürdürülür. -Tüplü fidan dikimine devam edilir. Haziran - Ot mücadelesi sürdürülür. - Ekolojik duruma göre sulama yapılır - Ay sonuna doğru şeftali, erik, kiraz ve yazlık elma hasadı yapılır. - Elma ve armutlarda karaleke, elma iç kurdu, kırmızı örümcek ve diğer zararlılara karşı mücadele işleri sürdürülür. Temmuz
- Meyve bahçelerinde ot alma ve sulama işlerine devam edilir. - Elma içkurdu, kırmızı örümcek, yaprak galerileri ve diğer zararlılara karşı ilaçla mücadele sürdürülür. - Çöğür tavaları sulanır, otları alınır ve yapılan göz aşıları kontrol edilir. Ağustos - Evvelce yapılmış sürgün aşılarından süren sürgünlerin, rüzgardan kırılmaması için bağlama işlemi yapılır. - Havalar kurak gidiyorsa sulama işlemi sürdürülür. - Fidanlıklarda ve meyve bahçelerinde hastalık ve zararlılarla mücadele yapılır. Eylül - Çeşitli meyve türlerinde hasada başlanır. - Meyve bahçelerinde ve fidanlıklarda zirai işlemleri sürdürülür. (Tüketici sağlığı yönünden, meyveli ağaçlarda ilaçlı mücadeleye, hasada 21 gün kala son verilmelidir.) Ekim - Hasadın tamamlandığı bahçelere çiftlik gübresi verilir. - Fidan çukurlarının yerleri işaretlenir ve çukurlar açılır. - Fidanlıklarda manas ve diğer toprakaltı zararlılarına karşı ilaçlama ve benzeri mücadele yöntemleri uygulanır. - Kurumuş, hastalıklı fidan ve dallar budama yoluyla çıkarılıp, yok edilir. Kasım - Fidan dikimine hava koşullarına göre başlanır(Fidan dikiminde en iyi sonuç alınır) - Fidan çukurlarının açılmasına devam edilir. - Fidanlıklarda söküm ve hendekleme işlerine başlanır. - Fidan taşımacılığında karantina kontrolleri yapılır. - Genç meyve bahçelerinde şekil budaması yapılır. - Kışı ılık geçen yerlerde, kış budamasına başlanır. - Fidan dikim işleri yapılır. - Toprak işlemesi ile birlikte, çiftlik gübresi uygulaması da sürdürülür. Aynı zamanda, fosforlu ve potaslı gübrelerin verilmesine de başlanır. Aralık -Yeni kurulacak bahçeler ile ilgili işlerin yapılmasına başlanır. -Kışlık budama,-sakıncalı durumların dışında yapılır. -Fidan dikimine devam edilir.(Fidan dikiminde en iyi sonuç alınır) Fidan Alırken Dikkat Edilecek Hususlar
1.Tür seçimi iyi yapılmalı Bulunduğumuz yörenin iklim şartlarına uyum gösterip göstermediğine
İlkbahardaki geç donların çiçeklenme zamanına rastlamamasına
Kış aylarındaki en düşük sıcaklığın ağaca zarar vermemesine Yaz aylarındaki en yüksek sıcaklığın ağacın gelişimine ve meyvelere zarar vermemesine Yıllık sıcaklık ortalamasına ve soğuklama ihtiyacına Yıllık yağış ortalamasına Havadaki nemin, tozlanmayı engelleyecek oranda az olmamasına ve meyvelerde pas ve mantar hastalığı meydana getirecek oranda fazla olmamasına Ağaçların yeterince güneş ışığından faydalanmasına Hakim rüzgarın nasıl ve ne şiddette olduğuna 2.Toprak Durumu
Meyvecilik için en uygun toprak tipi tınlı topraklar veya humuslu topraklardır. Kireçli topraklarda da bazı çeşit meyveler yetiştirilebilir. Killi topraklar iyi drene edilirlerse kullanılabilir. Çakıllı ve kumlu topraklar ancak iyi sulamayla kullanılabilir. Toprak derinliği en az iki metre olmalıdır. Taban suyu kökleri yayılma eğilimi gösteren meyve ağaçlarında en az 1 Metre, kökleri derine giden meyve ağaçlarında en az 2 Metre olmalıdır. Tuzluluk meyve bahçesi için istenmez. Toprak reaksiyonu ( Ph ) 6 – 8 arasında olması meyvecilik için iyidir.
3.Tozlayıcı (dölleyici) ihtiyacı Meyve ağaçlarının bol çiçek açtığı halde meyve vermemesinin sebebi tozlayıcıya ihtiyaç duymasıdır. Seçilen tür kendine verimli mi yoksa kısır mı araştırılmalı. Gerekliyse uygun tozlayıcı veya tozlayıcılar temin edilmeli ve yeterli oranda bahçeye dağıtılarak dikilmelidir.
Tozlayıcı çeşit döllenecek çeşitle aynı zamanda çiçek açmalıdır, aynı yaşta çiçek açmaya başlamalıdır ve meyvelerinin ticari değeri olmalıdır.
4.Sağlıklı ve virüssüz fidan alınmalı Özellikle Kök Uru, Nemetod ve San Jose çok dikkat edilmesi gereken hastalık türleridir. Bunun için Tarım Müdürlüklerinin kontrol edip mühürlediği fidanlar alınmalıdır.
Fidan seçerken genç olan fidan tercih edilmelidir. Çünkü esas yerinden söküp yeni yerine taşımak fidan için şok sayılır bu şoku en çabuk genç fidanlar atar. Yaşlı fidanların daha erken meyveye yatacağı zannedilir. Halbuki genç fidanlar çabucak kendisini toparlayıp yaşlı fidanlarla beraber meyveye yatar. Ayrıca genç fidanlar ambalajlama nakliye ve fiyat yönünden de avantajlıdır.
5.Alınan fidanın hangi şartlarda muhafaza edildiğine dikkat edilmeli;
Alacağınız fidanın yerinden yeni sökülmüş veya önceden sökülmüş ise iyi havuzlanmış olmasına dikkat ediniz. Bahçenize getirdiğiniz fidanların dikimi uzun sürecekse fidanların köklerini dışarıda kalmayacak şekilde toprağa gömünüz ve sulayınız.
6.Alınan fidanların nakliyesi dikkatli yapılmalı
Aldığınız fidanı naklederken köklerini iyi muhafaza ediniz. Köklerini sarınız veya kapalı bir araçla naklediniz ki kökleri uzun süre rüzgarla temas edip kurumasın
7.Yer ve Yön
Güneye veya güneydoğuya eğimli bahçeler daha çok ısı alır ve erken çiçek açıp erken meyve verir. Buda genelde iyi kazanç demektir. Fakat geç gelen donların çiçeklenme zamanına denk gelme olasılığı da yüksektir. Soğuk hava yukarıdan aşağıya doğru akacağından etraftaki arazilerden nispeten yüksek ve hafif eğimli arazilerde hava drenajı iyi olur ve don tehlikesi daha az olur.Arazinin fazla eğimli olması erozyona dolayısıyla yüzeydeki verimli toprağın kaybına sebep olur bu yüzden teraslama yapmak gerekir.
Gübreleme
Cevizlerde derim, iç ceviz ve yeşil kabuğun olgunlaştığı dönem olarak kabul edilir. Kalin açıldığı ve sert kabuktan ayrıldığı dönem yeşil kabuğun olgunlaşma belirtileridir. İç cevizin olgunluk belirtisi ise; iç ceviz ile sert kabuk arasında bulunan paket dokusunun kahverengileşmeye başladığı dönemdir.
Çoğunlukla yeşil kabuk, iç cevizden daha geç olgunlaşır. Derimin iç ceviz olgunluk zamanında yapılması, bu dönemde iç cevizin açık renkli olması nedeniyle iç cevizin ticari değerini artıracaktır. Ancak yetiştirici eğer derim için yeşil kabuğun olgunlaşma zamanını beklerse çok ciddi kalite kayıpları olacaktır.
Derim zamanı üzerine iklimin etkisi
Cevizlerde derim zamanı üzerine iklim koşullarının önemli etkileri bulunmaktadır. Serin iklimli yörelerde iç ceviz olgunlaşma zamanı ile yeşil kabuk olgunlaşma zamanı, genellikle aynı döneme rastlar. Sıcak bölgelerde iç ceviz yeşil kabuktan 2-3 hafta önce olgunlaşmaktadır. Yüksek nem veya yağmur, yeşil kabuk açılmasını hızlandırır. Ceviz yetiştiriciliği yapılan yörelerde, iç ceviz ve yeşil kabuk olgunlaşma periyodu arasında geçen gün süresi mutlaka belirlenmelidir.
Derim zamanının geciktirilmesi Cevizlerde kaliteli bir iç ceviz mümkün olduğu kadar erken derim ile elde edilebilir. Ancak erken derimin, iç ceviz ağırlığındaki kayıplara neden olduğu da unutulmamalıdır. İç ceviz zarı çok açık renkli iken iç ceviz ile sert kabuk arasında bulunan paket doku beyazdan kahverengiye döndüğü zaman iç cevizin olgunlaştığı kabul edilebilir. Olgunluk zamanının belirlenmesinde paket doku rengi esas alınabilir. Bu dönemde yapılacak bir derim açık renkli ve kaliteli bir iç ceviz verecektir. Ekonomik anlamda sayılabilecek bir derim zamanı ağaçtan meyvelerin %80’ninin indiği ve inen meyvelerin %95’ inin yeşil kabuktan ayrıldığı dönemdir.
Ülkemiz ceviz yetiştiriciliğinde hasat sırıklarla ağacın dövülmesi şeklinde yapılmaktadır. Tohumdan yetişmiş tamamı birbirinden farklı özellikler sunan devasa ağaçlarla ceviz yetiştiriciliğinin yapılamayacağı artık herkesçe bilinmektedir. Yeni yeni kurulmaya başlayan kapama bahçelerde özellikle yazları sıcak ve kurak olan yörelerimizde iç ceviz kalitesini artırmak ve hasadı daha kolay yapmak amacıyla ethrel uygulaması yapılabilir.
Derim sonu işlemlerinin geciktirilmesi
Derim edilen meyvelerin toplanması, yeşil kabuktan ayrılması ve meyvelerin kurutulması mümkün olduğu kadar hızlı olmalıdır. Bahçe yüzeyinde kalan meyveler önemli kalite kayıpları içerirler. Önemli kalite kayıpları derimden ilk 9 saat sonra gerçekleşir. Güneş altında kalan meyvelerde, 32ºC ve yukarı sıcaklıklar iç renginde önemli bozulmalara neden olur. Gölgede kalmış meyvelerin ise 38ºC de içleri kararır. Derimde meyve kalitesini etkileyen diğer önemli bir faktör ise, yeşil kabuğun meyve üzerinde kalma süresidir. Yeşil kabuk, sıcaklığı artırır. Bu nedenle yeşil kabuğun en kısa sürede meyveden ayrılması ve meyvenin temizlenmesi gerekir.
Derim yöntemleri
Cevizlerde derim elle ve mekanik olmak üzere iki yöntemle yapılmaktadır. Türkiye ceviz yetiştiriciliğinde, derim sırıklarla ağacın dövülmesi şeklinde yapılmaktadır. Bu yöntemle yapılan bir derimde bir sonraki yılın ürününü verecek dallar ya kırılmakta veya önemli derecede zararlanmaktadır. Ancak son yıllarda hızla devam kapama bahçelerin kurulması ileriki yıllarda derimin mekanik yöntemlerle yapılmasını kaçınılmaz hale getirmektedir.
Mekanik derimin genel amaçları
Yoğun işgücünü azaltmak,
Hasat maliyetini azaltmak, Ağaçların en az düzeyde zarar görmesini sağlamak şeklinde özetlemek mümkündür. Sert kabuklu meyve türlerinde elle ve tam mekanize olmak üzere iki farklı yöntemle derim yapılabilir. Tam mekanize sistemde, meyvelerin daldan ayrılması ve toplanması da mekanik araçlarla yapılmaktadır. Mekanik hasatta ağacın ana gövdesi yada dallarını sarsan, makineler kullanılmaktadır. Mekanik hasat yöntemi ile iş verimi, elle toplamaya göre 60 katı kadar artış göstermektedir.
Fransa ceviz yetiştiriciliğinde, ceviz derimi mekanik olarak yapılmaktadır. Meyvenin düşeceği yerler sıkıştırılıp temizlenmektedir. Sarsıcılara sahip bir traktör ağaç altlarına geldiği zaman traktöre bağlı bir sarsıcı ağaç gövdesine yaklaşıp gövdeyi çepeçevre sarmaktadır. Sarsıcıların ağaç gövdesini zararlandırmamaları için gövdeyi saran kısım demir aksamlı değildir.
Hasat
Cevizlerde derim, iç ceviz ve yeşil kabuğun olgunlaştığı dönem olarak kabul edilir. Kalin açıldığı ve sert kabuktan ayrıldığı dönem yeşil kabuğun olgunlaşma belirtileridir. İç cevizin olgunluk belirtisi ise; iç ceviz ile sert kabuk arasında bulunan paket dokusunun kahverengileşmeye başladığı dönemdir. Çoğunlukla yeşil kabuk, iç cevizden daha geç olgunlaşır. Derimin iç ceviz olgunluk zamanında yapılması, bu dönemde iç cevizin açık renkli olması nedeniyle iç cevizin ticari değerini artıracaktır. Ancak yetiştirici eğer derim için yeşil kabuğun olgunlaşma zamanını beklerse çok ciddi kalite kayıpları olacaktır.
Sulama
Tam verime yatmış bir ceviz bahçesinde yıllık sulama suyu ihtiyacı, yağışlarla birlikte, ekolojik koşullara göre değişmekle beraber 1200- 1350 mm civarındadır. Sulama periyodu geç ilkbahardan başlayıp hasat sonuna kadar devam eder. Geç sonbahar veya kış sulamaları çok kurak yıllarda veya toplam yağışın çok düşük olduğu yerlerde zorunlu olabilir. Su Kalitesi Sulama sularında tuzluluk, sodyum, bor ve bikarbonat iyonlarının düzeyi su kalitesini belirleyen önemli kriterlerdir. Tuzluluk bakımından sulama suları 4 grupta sınıflandırılmaktadır.
Sulama Yöntemleri
Mini-spring : Bu sulama yöntemi, yağmurlama sulama ile damla sulama arasında bir yöntemdir. Damla sulama için kurulan sistem küçük değişikliklerle minispring sistemine dönüştürülebilir. Damla sulama sistemine göre daha fazla yüzey ıslanmasına neden olur ve daha fazla su kullanılır.
Damla Sulama Bu sistemde suyun belirlenmiş bir desene alçak basınç altında verilmesine imkan sağlanır. Verilecek gübreler, damla sulama yöntemiyle birlikte verilebilir.
|